กาแฟขี้ชะมด สุดยอดกาแฟที่มีประวัติที่ไม่ธรรมดา

ความเป็นมาของ ‘กาแฟขี้ชะมด’ มีความผูกพันธ์กับการผลิตกาแฟในประเทศอินโดนีเซียมาอย่างยาวนาน ช่วงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 18 ชาวดัตช์เริ่มทำไร่กาแฟ ซึ่งประกอบด้วยหมู่เกาะอินเดีย , หมู่เกาะชวาและเกาะสุมาตรา โดยกาแฟที่นำมาปลูกเป็นครั้งแรกคือ อาราบิกาจากประเทศเยเมน สมัยกฎหมายยังบังคับปลูกพืชรัฐบาลดัชต์มีกฎข้อห้าม ในการเก็บผลกาแฟเพื่อบริโภคเอง แต่ทว่าถึงแม้กฎหมายจะมีข้อห้าม แต่ความต้องการในการที่จะลิ้มรสขมก็ยิ่งทวีคูณมากขึ้นทุกวัน ต่อมาคนอินโดนีเซียจึงเรียนรู้ว่า ตัวอีเห็นข้างลายนั้นกินผลกาแฟ แต่กลับถ่ายเมล็ดออกมาทั้งก้อนแทบไม่ผ่านกระบวนการย่อยเลย พวกเขาจึงเก็บเมล็ดจากมูลของชะมด แล้วนำมาล้าง ตามด้วยคั่วแล้วบดเพื่อนำมาทำกาแฟร้อนๆกิน ในเรื่องความหอมของกาแฟชนิดนี้นั้น เริ่มกระจายไปไกลจนเจ้าของไร่ที่เป็นชาวดัชต์รู้ จนได้รับความนิยมเป็นอย่างสูง กาแฟขี้ชะมดจึงมีราคาแพงแม้ในสมัยล่าอาณานิคมก็ตาม

คนอินโดนีเซียเรียกว่า Kopi Luwak ในปัจจุบันนี้มีราคาซื้อขายสูงมาก เมื่อนำมาทำเป็นกาแฟต้มขายถ้วยละ 500-1,500 บาท สำหรับเมล็ดกิโลกรัมละ 100,000 บาท

โดยผู้ผลิตกาแฟราคาแพงนี้ออกมาเล่าว่า วิธีการที่ให้กำเนิดกาแฟนี้มี 2 ขั้นตอน ได้แก่ การคัดเลือกเมล็ด กับการย่อย คือ ปัจจุบันนี้ชะมดจะได้กินเมล็ดกาแฟที่มีระดับดีกว่าในอดีต เมื่อกินเข้าไปกลไกการย่อยก็จะไปเพิ่มรสชาติของเมล็ดกาแฟ พูดง่ายๆคือ ชะมดจะกินเมล็ดเข้าไปทั้งเม็ดแบบไม่เคี้ยว มันก็จะเกิดการหมักบ่มในทางเดินอาหาร เอนไซม์ Protease ซึ่งช่วยย่อยโปรตีนก็จะซึมเข้าไปในเมล็ด จึงทำให้เกิดเพปไทด์ขนาดสั้นกว่า รวมทั้งจำนวนกรดอะมิโนอิสระมากกว่าเดิม หลังจากนั้นเมล็ดจะถูกอัดรวมกัน ไหลออกมาผ่านระบบทางเดินอาหารของตัวชะมดจนกระทั่งถ่ายออกมา โดยชาวไร่ก็จะเก็บพร้อมนำไปสู่กระบวนทำความสะอาดพร้อมผลิตต่อไป

รสชาติ

การที่รสชาติจะมีความแตกต่าง ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับชนิดและแหล่งกำเนิดของเมล็ดกาแฟ รวมทั้งปัจจัยกระบวนการผลิตหลังจากเก็บ , คั่ว , บ่ม , ต้ม รวมทั้งปัจจัยสุขภาพของตัวชะมด ทั้งสุขภาพทางกาย และสุขภาพทางจิต เช่น ระดับความเครียด สิ่งเหล่านี้ล้วนมีอิทธิพลต่อการผลิตและรสชาติ ในวงการกาแฟ กาแฟขี้ชะมดจัดว่าเป็นผลิตภัณฑ์ใช้เรียกร้องความสนใจจากผู้คน หรือสร้างความแปลกใหม่ มีบทความของสมาคมกาแฟพิเศษของอเมริกา หรือ Specialty Coffee Association of America กล่าวว่า มีมติออกมาร่วมกันในธุรกิจนี้ว่า ความจริงแล้ว กาแฟชนิดนี้มีรสชาติที่ไม่ดี โดยบทความนี้ กล่าวอ้างถึงผู้เชี่ยวชาญในรสชาติ มีการเปรียบเทียบระหว่างเมล็ดจากชะมดและเมล็ดธรรมดา